~Tingkatan 2 : Bab 6 : BRITISH MENGEKSPLOITASI EKONOMI (TANAH MELAYU,SARAWAK DAN SBAH)~

6.1 Kegiatan Pertanian Dagangan (Teks m/s: 126-128)

-    peringkat awal diusahakan jenis tanaman tradisional seperti lada hitam, gambir, buah pala, cengkih, ubi kayu, tebu dan nanas

-    diusahakan kerana mendapat pasaran yang baik

-    British hanya menggalakkan peladang Eropah dan orang asing untuk mengusahakan pertanian dagangan

-    penduduk tempatan tidak digalakkan terlibat

a) Lada hitam dan gambir

-    untuk tujuan eksport

-    diusahakan di Pulau Pinang, Selangor, Negeri Sembilan dan Sarawak

-    kurun ke-19 lada hitam dan gambir diperkenalkan di Johor melalui Sistem Kangcu

-    di Johor tanaman ini diusahakan oleh orang-orang Cina dari Singapura

-    tanaman ini menjadi hasil eksport penting Johor sehingga awal kurun ke-20

-    gambir biasanya digunakan sebagai bahan pewarna dan mencelup sutera

b) Buah pala dan cengkih

-    banyak ditanam di Pulau Pinang

-    tanaman buah pala diutamakan kerana harganya lebih tinggi

-    dieksport ke Eropah dan China

-    cengkih yang dikeringkan sesuai dijadikan ubat

-    1850-an tanaman ini merosot kerana harganya tidak stabil

c) Tebu

-    ladang tebu banyak dibuka di Seberang Perai dan Perak

-    permintaan terhadap gula meningkat di pasaran dunia

-    1830-an Seberang Perai merupakan pusat pengeluaran gula utama di negeri-Negeri Selat

-    tahun 1900 Perak mencul sebagai pusat pengeluar gula terbesar di Tanah Melayu

-    gula menjadi eksport penting Tanah Melayu selama hampir 50 tahun

d) Ubi kayu

-    meruapakan tanaman eksport penting Tanah Melayu

-    banyakditanam di Melaka, Negeri Sembilan dan Selangor

e) Nanas

-    industri mengetin nanas berpusat di Perak, Selangor dan Johor

-    sebelum Perang Dunia II Tanah Melayu merupakan pengeksport nanas dalam tin kedua terbesar di dunia

6.2 Tanaman Baru Memantapkan Ekonomi

(teks m/s: 128-129)

-    kurun ke-20 tanaman dagangan tradisional kurang penting kerana harganya tidak stabil di pasaran dunia

-    British memperkenalkan tanaman baru seperti kopi, kelapa sawit, tembakau dan teh

a) Kopi

-    diusahakan secara besar-besaran di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Johor

-    harga kopi meningkat di pasaran dunia

b) Kelapa sawit

-    berasal dari Afrika

-    diperkenalkan di Kuala Selangor

-    1920-an minyak kelapa sawit mula dieksport

-    ladang kelapa sawit dibuka di Perak dan Johor

-    Johor menjadi pengeksport utama kelapa sawit

c) Tembakau

-    ladang dibuka di Pulau Pinang dan Pahang

d) Teh

-    diusahakan di Cameron Highlands, Pahang

-    teh yang dihasilkan di Tanah Melayu bermutu tinggi dan dikenali sebagai ‘Teh Ceylon’

6.3 Perkembangan Perusahaan Getah (Teks m/s: 130-133)

-    akhir kurun ke-19 harga kopi jatuh di pasaran dunia

-    getah diperkenalkan sebagai tanaman pilihan untuk memulihkan ekonomi

-    kurun ke-20 getah menjadi eksport penting Tanah Melayu

(i) Sejarah Asal-Usul Getah

-    berasal dari Brazil

-    getah di Tanah Melayu dari jenis Hevea Brasiliensis

-    tahun 1876 sebanyak 70 000 biji getah dari Brazil dibawa ke England oleh Henry Wickham

-    kemudian disemai di Kew Garden, England

-    sebanyak 300 benih getah dihantar ke negara-negara naungan british terutamanya Sri Lanka

-    1877 sebanyak 22 batang anak getah dibawa ke Singapura dan ditanam di Botanical Garden

-    dari Singapura beberapa batang anak getah dibawa ke Kuala Kangsar dan ditanam di halaman kediaman Residen Perak

-    Pengarah Botanical Garden Singapura iaitu H.N.Ridley yang bertanggungjawab menggalakkan tanaman getah di Tanah Melayu

(ii)Perkembangan Getah

-    awal kurun ke-20 harga getah melambung tinggi di pasaran dunia

-    permintaan meningkat kerana perkembangan perusahaan membuat motokar di Eropah dan Amerika Syarikat

-    ladang-ladang getah dibuka besar-besaran di Selangor, Perak, Negeri Sembilan dan Johor

-    1920-an Tanah Melayu menghasilkan 53% daripada jumlah pengeluaran getah dunia

-    Tanah Melayu muncul pengeluar getah terbesar dunia

-    Syarikat-syarikat Eropah menguasai perusahaan getah di Tanah Melayu seperti Sime Darby, Guthrie, Harrisons and Crosfield dan United Plantation

-    Penduduk tempatan mengusahakan tanaman secara kebun kecil

Faktor-Faktor Perkembangan Perusahaan Getah

a) Permintaan Getah Meningkat

-    diperlukan dalam perusahaan membuat motokar di Amerika Syarikat dan Eropah

-    diperlukan untuk membuat kasut, pakaian, tayar kenderaan, alat perubatan dan penebat elektrik

b) Kejatuhan Harga Kopi

-    harga kopi jatuh kerana pengeluaran berlebihan di Brazil dan serangan serangga perosak

-    peladang terpaksa beralih kepada tanaman getah

c) Tenaga Buruh Mencukupi

-    buruh dari India dibawa masuk secara besar-besaran untuk bekerja di ladang-ladang getah

d) Usaha H.N.Ridley

-    memperkenalkan kaedah menoreh mengikut sistem ‘ibedem’ atau  sistem tulang ikan herring

-    kaedah torehan ini meningkatkan pengeluaran susu getah

e) Pelaburan Modal

-    banyak syarikat besar Eropah melabur dalam perusahaan getah di Tanah Melayu seperti Sime Darby dan Guthrie

f) Cukai Rendah

-    British mengenakan cukai tanah dan cukai eksport yang rendah

-    Tujuannya untuk menggalakkan ladang-ladang baru dibuka

Sebab-Sebab Kejatuhan Perusahaan Getah

-    tahun 1920-1930-an berlaku zaman kemelesetan ekonomi dunia

-    harga getah jatuh dan memberi kesan kepada perusahaan getah

Langkah-Langkah Menstabilkan Harga Getah

-    diperkenalkan Rancangan Stevenson dan Perjanjian Peraturan Getah Antarabangsa

a) Rancangan Sekatan Stevenson 1922

-    tujuan untuk mengurangkan pengeluaran dan meningkatkan harga getah

-    disertai negara naungan British seperti Tanah Melayu dan Sri Lanka

-    Belanda dan Indonesia enggan menyertai rancangan ini sebaliknya terus meningkatkan pengeluaran getah

-    tahun 1928 rancangan ini ditamatkan oleh British apabila gagal mencapai matlamat

b) Perjanjian Peraturan getah Antarabangsa 1934

-    tujuan untuk mengurangkan pengeluaran getah dan menstabilkan harga

-    disertai oleh Tanah Melayu, Sabah, Sarawak, Sri Lanka, India, Myanmar, Indonesia, IndoChina dan Thailand

-    setiap negara dikehendaki mengurangkan pengeluaran mengikut kuota yang ditetapkan

-    berjaya meningkatkan semula harga getah di pasaran dunia sebelum Perang Dunia II

Pengeluaran Getah Tiruan

-    Amerika Syarikat memperkenalkan getah tiruan selepas Perang Dunia II

-    menjadi pesaing kepada getah asli

-    dihasilkan apabila bekalan getah asli dunia terputus akibat Perang Dunia II

-    getah asli keluaran Tanah Melayu bermutu tinggi dan dapat menandingi getah tiruan

6.4 Perkembangan Perusahaan Perlombongan

(Teks m/s: 134-138)

-    British memajukan kegiatan perlombongan

-    Hasil galian adalah seperti bijih timah, emas, arang batu, bauksit, bijih besi dan ilmanit

a) Emas

-    1890-an dilombong secara komersial di raub, Pahang

-    Raub merupakan kawasan lombong emas terbesar Tanah Melayu

-    diusahakan oleh syarikat dari Australia

b) Arang batu

-    dilombong di Batu Arang, Selangor

-    digunakan sebagai bahan api

c) Bauksit

-    sejenis logam yang digunakan untuk membuat aluminium

-    dilombong di Bukit Pasir dan Teluk Ramunia di Johor, Teluk Emas di Melaka

d) Bijih besi

-    dilombong di Bukit Besi, Terengganu dan Rompin, Pahang

-    lombong bijih besi juga dibuka di Kedah, Perak dan Johor

e) Ilmanit

-    galian yang dikeluarkan sebagai hasil sampingan perlombongan bijih timah

-    dihasilkan di batang Padanf, Perak

Perkembangan Perlombongan Bijih Timah

-    bijih timah merupakan galian terpenting di Tanah Melayu

-    British menguasai Tanah Melayu adalah juga kerana bijih timah

-    Sebelum dieksport bijih timah diproses menjadi jongkong timah

-    Perkembangannya dapat dilihat dalam dua peringkat iaitu peringkat sebelum dan selepas campur tangan British

a) Peringkat Sebelum Campur Tangan British di Tanah Melayu

-    kegiatan melombong adalah bercorak tradisional

-    diusahakan oleh orang Melayu

-    menggunakan cara mendulang dan melampan

-    tahun 1820-an orang Cina dibawa masuk bekerja di lombong bijih timah kepunyaan pembesar melayu di daerah Lukut, Sungai Ujong, Larut dan Klang

-    orang Cina dan Eropah dibenarkan membuka lombong bijih timah dengan memajak tanah daripada pembesar-pembesar Melayu

b) Peringkat Selepas Campur Tangan British di Tanah Melayu

-    perlombongan bijih timah semakin berkembang dengan penglibatan orang Cina

-    banyak lombong baru dibuka di Ampang, Kuala Lumpur dan di Lembah Kinta, Perak

-    orang Cina memperkenalkan sistem lombong dedah, pam kelikir dan palung

-     akhir kurun ke-19 orang Cina menguasai kegiatan melombong bijih timah

Faktor-Faktor Perkembangan Bijih Timah

-    akhir kurun ke-19 Tanah Melayu merupakan penyumbang utama bijih timah dunia iaitu sebanyak 55%

-    perkembangannya adalah kerana faktor seperti Revolusi Perindustrian dan kaedah melombong yang lebih moden

a) Revolusi Perindustrian di Eropah

-    permintaan bijih timah semakin meningkat

-    bijih timah digunakan dalam perusahaan mengetin makanan

b) Kaedah Melombong Bijih Timah Lebih Moden

-    diperkenalkan oleh syarikah-syarikat Eropah awal kurun ke-20

-    menggunakan kapal korek untuk menghasilkan lebih banyak bijih timah

-    tahun 1912 kapal korek pertama kali digunakan oleh Syarikat Malayan Tin Dredging di Batu Gajah, Perak

-    pada tahun 1929 terdapat 107 buah kapal korek di Tanah Melayu

-    1930-an orang Eropah menguasai perusahaan bijih timah sebanyak 68%

Kejatuhan Harga Bijih Timah dan Langkah Mengatasi

-    1930-an harga bijih timah jatuh akibat kemelesetan ekonomi dunia

-    1931 ditandatangani Perjanjian Bijih Timah Antarabangsa sebagai langkah memulihkan semula harga bijih timah

-    negara-negara terlibat ialah Tanah Melayu, Bolivia, Nigeria dan Indonesia

-    semua negara bersetuju untuk mengurangkan pengeluaran bijih timah

-    hasilnya pada tahun 1934 Majlis Bijih Timah Antarabangsa ditubuhkan

-    tujuan untuk menyelaraskan pengeluaran bijih timah

-    kesannya dapat menstabilkan semula harga bijh timah

6.5 Pengeluaran Hasil Hutan

(Teks m/s: 139-141)

-    Tanah Melayu kaya dengan hasil hutan seperti kayu-kayan, rotan, damar, madu lebah, kapur barus, getah perca dan getah jelutung

-    diusahakan secara tradisional melalui kegiatan meramu

-    semasa pentadbiran British hasil-hasil ini menjadi kegiatan ekonomi bercorak komersial

-    british menggalakkan pengeluaran hasil hutan untuk dieksport ke China, Amerika Syarikat dan Eropah

-    tahun 1901 Brritish menubuhkan Jabatan Perhutanan

-    tujuan untuk menguruskan pengeluaran hasil hutan dengan lebih sistematik

a) Damar

-    diperoleh daripada getah pelbagai jenis pokok di hutan

-    damar digunakan untuk menutup renggangan pada papan perahu

-    dieksport untuk dijadikan varnis iaitu bahan untuk menggilap permukaan papan atau rotan

b) Getah perca

-    diperoleh daripada pokok getah perca yang tumbuh dalam hutan

-    digunakan untuk membuat peralatan bedah, bola golf dan bahan penebat kabel telegraf dasar laut

-    untuk mendapatkan getah perca batang pokok ditetak bagi mengeluarkan susunya

-    kemudian susu dikumpul dalam bekas dan dibentuk menjadi bebola atau jongkong

c) Getah jelutung

-    kegunaannya untuk dijadikan ramuan getah pengunyah dan sebagai pelekat dalam industri gigi palsu

-    tahun 1920-an getah jelutung dikumpul menggunakan tabung buluh

-    ia biasanya dieksport

d) Rotan

-    dihasilkan untuk kegunaan dalam negeri dan juga banyak dieksport ke China

-    kegunaan rotan untuk dijadikan bakul, tikar ,tongkat, tangkai payung dan perabot

e) Pembalakan

-    banyak dieksport ke China dan Britain

-    antara kayu balak yang diusahakan ialah cengal, meranti dan keruing

-    digunakan sebagai bahan binaan, membuat perabot dan perahu

-    1928 British memperkenalkan lesen kilang papan untuk mengawal kegiatan pembalakan dan industri berasaskan kayu

Kegiatan Dwiekonomi

-    diperkenalkan oleh British terhadap penduduk di Tanah Melayu

-    ia melibatkan kegiatan ekonomi dagangan dan ekonomi tradisional

a) Ekonomi Dagangan

-    British lebih mengutamakan ekonomi dagangan seperti kegiatan perlombongan, perladangan dan perdagangan

-    dimajukan terutama di kawasan pantai barat Tanah Melayu

-    dijalankan secara besar-besaran menggunakan teknologi moden dan disokong kemudahan asas yang baik seperti sistem perhubungan dan pengangkutan yang teratur

-    lebih berorientasikan eksport

-    dikuasai syarikat asing khususnya syarikat Eropah

-    tertumpu pada perlombongan bijih timah dan perusahaan getah

-    melibatkan tenaga buruh yang ramai

-    melibatkan pelaburan modal yang besar

-    teknologi moden seperti mesin hidraulik banyak digunakan dalam kegiatan perlombongan bijih timah

b) Ekonomi Tradisional

-    kegiatan ekonomi tradisional ini diabaikan oleh british

-    diusahakan oleh orang Melayu di luar bandar

-    bercorak sara diri

-    tertumpu pada kegiatan menanam padi dan menangkap ikan

-    menggunakan peralatan tradisional seperti kerbau untuk membajak sawah padi

-    melibatkan modal kecil

Kesan Kegiatan Dwiekonomi

-    berlaku perkembangan tidak seimbang

-    mewujudkan jurang ekonomi antara masyarakat bandar dengan masyarakat luar bandar

6.6 Perkembangan Ekonomi Membawa Perubahan

(Teks m/s: 142-158)

-    kemajuan pesat ekonomi terutama perlombongan bijih timah dan perusahaan getah membawa pelbagai perubahan

-    perubahan dialami antaranya penggunaan buruh-buruh luar, kemajuan pengangkutan dan perhubungan, kemudahan sosial, pendidikan vernakular dan kemunculan bandar-bandar baru

i)   Penggunaan Buruh Luar

-    British menggalakkan kemasukan imigran Cina dan India

-    tujuan sebagai tenaga buruh di lombong bijih timah dan ladang getah

-    British memastikan ia mencukupi demi kepentingan British untuk membolot kekayaan Tanah Melayu

a) Orang Cina

-    dibawa masuk bekerja di lombong bijih timah di Perak, Selangor dan negeri Sembilan

-    berasal dari China Selatan

-    kebanyakan dibawa masuk melalui Sistem Kontrak

-    ada juga yang datang ke Tanah Melayu secara persendirian dan bekerja di sektor pertanian dan menjadi pekerja mahir di bandar

Sistem Kontrak

-    orang Cina dibawa masuk ke Tanah Melayu melalui majikan

-    tambang perjalanan dibayar oleh majikan

-    majikan juga menyediakan makanan, pakaian dan tempat tinggal

-    mereka dikehendaki bekerja dengan majikan sehingga hutang tambang selesai

-    selepas tamat kontrak mereka bebas bekerja dengan majikan lain

b) Orang India

-    dibawa masuk bekerja di ladang-ladang getah

-    berasal dari selatan India

-    dibawa masuk melalui Sistem Kangani

-    ada juga orang India bekerja membina jalan kereta api, jalan raya dan menjadi buruh di bandar dan pelabuhan

Sistem Kangani

-    kangani bermaksud penyelia atau ketua pekerja di ladang getah

-    kangani ini dihantar oleh pemilik ladang ke India untuk mencari tenaga buruh

-    kangani menguruskan tambang dan perjalanan buruh-buruh sehingga selamat tiba di ladang majikan

-    kangani dibayar komisen berdasarkan jumlah buruh yang dapat dibawa masuk

-    buruh-buruh dibayar gaji tetap dan diletakkan di bawah jagaan kangani

-    buruh dikehendaki bekerja dengan pemilik ladang sehingga segala hutang tambang selesai

Kesan Kemasukan Buruh

-    mewujudkan pengenalan kaum mengikut kegiatan ekonomi seperti

- orang Cina – tinggal di kawasan lombong dan di bandar

• bekerja sebagai pelombong dan peniaga

- orang India – tinggal dan bekerja di ladang getah

- orang Melayu – tinggal di kawasan luar bandar (desa)

- menjalankan kegiatan pertanian bercorak tradisional dan nelayan

- masyarakat peribumi terus terpinggir dan terpisah daripada arus perkembangan ekonomi

-    dasar British mewujudkan jurang ekonomi antara kaum

-    mewujudkan masyarakat berbilang kaum yang terdiri daripada pelbagai keturunan yang mengamalkan cara hidup, bahasa dan agama yang berbeza

Perkembangan Sistem Pengangkutan dan Perhubungan

-    British memerlukan sistem pengangkutan dan perhubungan yang cekap dan pantas

-    tujuan untuk membawa hasil ekonomi terutama bijih timah dan getah ke pelabuhan untuk dieksport

-    pengangkutan seperti landasan kereta api dan jalan raya

-    perhubungan seperti perkhidmatan pos, telegraf dan telefon

a) Perkembangan Landasan Kereta api

-    perkhidmatan kereta api diperkenalkan di Tanah Melayu akhir kurun ke-19

-    terdapat tiga fasa perkembangan;

Fasa Pertama (1885-1896)

-    dibina untuk keperluan perlombongan bijih timah

-    landasan kereta api yang pendek dibina menghubungkan kawasan lombong dengan pelabuhan

-    tujuan memudahkan bijih timah dieksport

-    antara landasan kereta api yang dibina ialah dari

- Taiping ke Port Weld (Kuala Sepetang

- Kuala Lumpur ke Port Swettenham (Pelabuhan Klang)

- Seremban ke Port Dickson

- Ipoh dan batu Gajah ke Teluk Anson (Teluk Intan)

-    tahun 1886 landasan kereta api dari Kuala Lumpur ke Klang telah dirasmikan yang dihadiri oleh Sultan Abdul Samad dan Frederick Weld, Gabenor Negeri-Negeri Selat

Fasa Kedua (1897-1909)

-    tiga tujuan pembinaan landasan kereta api pada peringkat ini iaitu;

- untuk menghubungkan kawasan utara dengan selatan apabila Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ditubuhkan

- untuk memenuhi keperluan ekonomi seperti bijih timah dan getah yang semakin berkembang pesat

- untuk memudahkan pentadbiran British

-    tahun 1903 kereta api Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ditubuhkan

-    ditukar nama kepada Kereta Api Tanah Melayu – KTM tahun 1948

-    hari ini dikenali sebagai Kereta Api Tanah Melayu Berhad – KTMB

Fasa Ketiga (1910-1931)

-    landasan kereta api dibina selepas British berjaya memperluaskan pengaruhnya di negeri-Negeri Melayu Tidak Bersekutu

-    tujuannya adalah untuk;

- menghubungkan seluruh Tanah Melayu (hanya Terengganu yang tiada landasan kereta api)

- sebagai pengangkutan awam bagi penduduk Tanah Melayu

- memenuhi keperluan ekonomi dan pentadbiran British

Perkembangan Jalan raya

-    peringkat awal jalan raya dibina untuk menghubungkan kawasan lombong bijih timah dan pertanian dengan stesen kereta api

-    jalan raya telah dibina menghubungkan Kuala Lumpur dengan Ipoh dan Seremban

-    awal kurun ke-20 rangkaian jalan raya meningkat akibat meningkatnya penggunaan kenderaan bermotor seperti kereta, lori dan bas

-    jalan-jalan yang sedia ada diturap untuk disesuaikan dengan kenderaan bermotor

-    banyak jalan raya dibina untuk menghubungkan kawasan kegiatan ekonomi dengan pelabuhan dan untuk menghubungkan bandar-bandar besar dengan bandar-bandar kecil

-    tahun 1939 terdapat satu jaringan jalan raya yang menghubungkan seluruh Tanah Melayu

-    tumpuan jalan raya adalah di kawasan yang mempunyai kepentingan ekonomi dan memudahkan pentadbiran British

Kemajuan Pengangkutan Laut dan Udara

-    kemajuan ekonomi membawa kepada pengenalan perkhidmatan kapal wap dan kapal terbang

Kapal Wap

-    tahun 1890 Syarikat Straits Steamship ditubuhkan di Singapura

-    tujuan untuk memberi perkhidmatan kapal wap kepada pelabuhan di Negeri-Negeri Melayu

-    kapal susur pantai ini membawa bekalan makanan, jentera dan buruh untuk perusahaan perlombongan bijih timah

-    contoh: kapal wap The SS Perak memberikan perkhidmatan dari Singapura ke Pelabuhan Klang

Kapal Terbang

-    tahun 1937 perkhidmatan penerbangan awam diperkenalkan oleh Syarikat Wearne Air Service iaitu hak milik Wearne bersaudara

-    syarikat ini beribu pejabat di Singapura

-    memulakan penerbangan dalam negeri antara Singapura, Kuala Lumpur dan Pulau Pinang

-    kapal terbang pertama yang digunakan oleh Syarikat Wearne adalah dari jenis kipas dua iaitu D.H.Rapides

Kemajuan Sistem Perhubungan

-    antara yang ditekankan ialah sistem pos dan telegraf, telefon dan radio

-    tujuan supaya perhubungan antara negeri di Tanah Melayu dengan negeri-negeri lain dapat dibuat dengan pantas

-    mula diperkenalkan di kawasan kegiatan ekonomi, pusat pentadbiran, pelabuhan seterusnya berkembang ke kawasan petempatan

-    tahun 1870-an pejabat pos dan telegraf dibina di Taiping, Perak

-    kurun ke-20 setiap daerah di Perak boleh menghubungi Taiping melalui Telegraf

-    tahun 1910 pejabat pos dan telegraf dibina di Pulau Pinang

Kemajuan Perkhidmatan Kesihatan dan Kemudahan Asas Lain

a) Perkhidmatan Kesihatan

-    masalah kesihatan wujud akibat daripada pertambahan penduduk yang pesat, pembukaan kawasan hutan untuk kegiatan ekonomi dan petempatan baru

-    persekitaran tempat kerja dan kediaman yang kotor menyebabkan penyakit seperti taun, beri-beri dan malaria mudah merebak

-    penyakit malaria dan beri-beri dianggap penghalang pada perkembangan ekonomi British kerana menyebabkan banyak kematian di kalangan buruh Cina dan India

-    British mengambil langkah mendirikan hospital, pusat perubatan dan Institut Penyelidikan Perubatan untuk mengatasi masalah kesihatan

-    tahun 1889 hospital kerajaan terawal didirikan di jalan Tanglin (Kuala Lumpur) di Taiping dan Pulau Pinang

-    pusat-pusat kesihatan kecil juga didirikan  di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang untuk memudahkan penduduk di luar bandar

-    1890 Lembaga Kesihatan ditubuhkan untuk memastikan kebersihan bandar

-    1901 Institut Penyelidikan Perubatan ditubuhkan di Kuala Lumpur

-    tujuannya untuk membuat penyelidikan bagi mencari punca, rawatan dan langkah mencegah penyakit berbahaya seperti malaria dan beri-beri

b) Sistem Pengairan Untuk Penanaman Padi

-    pada peringkat awal lagi di Kedah terdapat sistem pengairan sempurna untuk tanaman padi iaitu terusan

-    terusan ini mula dibina tahun 1885 dan siap pada tahun 1895 yang diberi nama Terusan Wan Mat Saman

-    ia dibina oleh wan Mat Saman bin Wan Ismail (Perdana Menteri Kedah yang pertama)

-    terusan ini sepanjang 35 kilometer dari Alor Setar ke Gurun, Kedah

-    ia dibina menggunakan tenaga manusia dan peralatan tradisional seperti cangkul

-    untuk membina terusan ini unggun api dinyalakan pada jarak tertentu sebagai penanda untuk memastikan terusan digali dengan lurus

-    berdasrkan terusan inilah kerajaan British memodenkan sistem pengairan di Tanah Melayu

-     tahun 1931 Jabatan Parit dan tali Air ditubuhkan untuk memajukan tanaman padi

-    banyak bekalan makanan diperlukan akibat pertambahan penduduk

-    kawasan sawah padi yang luas telah dibuka di Sungai Manik, Perak dan Tanjung Karang, Selangor

c) Bekalan Tenaga Elektrik

-    tenaga elektrik diperkenalkan akibat daripada kemajuan ekonomi

-    awal kurun ke-20 tenaga elektrik mula disalurkan ke Pulau Pinang dan Kuala Lumpur

-    1930 Empangan Hidroelektrik Chenderoh dibuka untuk menampung keperluan tenaga elektrik

-    empangan ini dikendalikan oleh The Perak River Hydro-Electric Power Company Limited

-    tujuan asal pembinaan adalah untuk mendapatkan kuasa elektrik bagi kegunaan perusahaan melombong bijih timah di Lembah Kinta

Kemunculan dan Perkembangan Bandar Baru

-    pertengahan kurun ke-19 banyak petempatan baru dibuka di kawasan kegiatan ekonomi terutama di kawasan lombong bijih timah

-    petempatan kemudiannya berkembang menjadi pusat pentadbiran dan perniagaan

-    perkembangan lombong bijih timah adalah faktor utama munculnya bandar-bandar baru di Tanah Melayu seperti Taiping, Ipoh, Kuala Lumpur dan Seremban

a) Ipoh

-    terletak di Lembah Kinta

-    dibuka sejak kurun ke-16 dan didiami oleh orang Melayu

-    nama bandar Ipoh berasal dari nama pokok Ipuh iaitu sejenis pokok yang getahnya digunakan sebagai racun pada sumpitan dan anak panah untuk berburu

-    tahun 1880-an Lembah Kinta menjadi tumpuan pelombong Cina apabila pengeluaran bijih timah di daerah Larut merosot

-    Ipoh berkembang menjadi bandar yang sibuk

-    tahun 1935 Ipoh dijadikan ibu negeri Perak bagi menggantikan Taiping

b) Taiping

-    terletak di daerah Larut

-    nama asalnya Kelian Pauh

-    tahun 1840-an ramai orang Cina dibawa masuk ke Larut untuk memajukan lombong bijih timah

-    selepas Perang Larut tamat British menyusun semula pentadbiran di Larut

-    nama ‘Taiping’ bermaksud ‘kedamaian yang abadi’

-    berkembang menjadi sebuah bandar moden dan dijadikan ibu negeri Perak

c) Kuala Lumpur

-    pertengahan kurun ke-19 Raja Abdullah (pembesar daerah Klang) meneroka kawasan berhampiran pertemuan Sungai Gombak dan Sungai Klang untuk membuka lombong bijih timah

-    ia kemudian dikenali sebagai Kuala Lumpur kerana kawasan itu berlumpur

-    tahun 1860-an ramai orang Cina dibawa masuk untuk menjalankan kegiatan melombong bijih timah di sekitar Kuala Lumpur

-    Kuala Lumpur terus berkembang daripada sebuah perkampungan lombong bijih timah menjadi pusat perdagangan yang maju

-    Yap Ah Loy antara orang yang bertanggungjawab membangunkan Kuala Lumpur

-    1880 Kuala Lumpur dijadikan ibu negeri Selangor menggantikan Klang

-    British menjadikan Kuala Lumpur sebagai pusat bandar yang dilengkapi dengan pelbagai kemudahan pentadbiran dan perniagaan

-    1896 Kuala Lumpur dijadikan pusat pentadbiran Negeri-Negeri Melayu Bersekutu

-    1897 Bangunan Sultan Abdul Samad telah dibina dan menjadi pusat pentadbiran Kerajaan Persekutuan

-    kini bangunan ini menempatkan Mahkamah Persekutuan Malaysia, Mahkamah Rayuan dan Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur

-    pada hari ini Kuala Lumpur adalah ibu negara Malaysia yang pesat membangun

Kepelbagaian Pendidikan Dalam Masyarakat Berbilang Kaum

-    sistem pendidikan vernakular di negara kita wujud akibat daripada pembentukan masyarakat berbilang kaum dan dasar British yang kurang memberi perhatian kepada bidang pendidikan

-    British membenarkan sekolah Melayu, Cina dan Tamil berkembang mengikut cara masing-masing

-    sekolah Inggeris hanya tertumpu di kawasan bandar

a) Sekolah Vernakular Melayu

-    didirikan untuk memberi pendidikan sekular kepada anak-anak petani dan nelayan

-    anak-anak Melayu diajar menulis, membaca dan mengira serta sedikit ilmu geografi, seni pertukangan dan perkebunan

-    pendidikan di peringkat rendah adalah sehingga darjah enam

-    sekolah Melayu terawal dibuka di Negeri-Negeri Selat iaitu Sekolah Melayu Gelugor (1816) dan Sekolah Melayu Bayan Lepas di Pulau Pinang dan Sekolah Melayu di Langgar, Pekan, Pahang

-    sekolah Melayu kemudiannya dibuka di Seberang Perai, Melaka dan negeri-negeri Melayu yang lain

-    British tidak berhasrat memajukan pendidikan anak Melayu

-    pendidikan sekadar menjadikan anak-anak Melayu sebagai petani dan nelayan yang lebih baik daripada ibu bapa mereka

-    sekolah menengah tidak disediakan untuk anak-anak Melayu menyambung pelajaran

-    lulusan sekolah Melayu hanya layak menjadi guru, polis dan menjawat jawatan rendah di jabatan ketajaan

-    lulusan sekolah Melayu berpeluang melanjutkan pelajaran ke maktab-maktab perguruan yang ditubuhkan untuk melatih guru-guru sekolah Melayu

-    antara maktab perguruan yang ditubuhkan sebelum Perang Dunia II ialah;

- 1900 Maktab Perguruan Melaka

- 1922 maktab Perguruan Sultan Idris, Tanjung Malim, Perak – MPSI

(dinaiktaraf tahun 1997 kepada universiti – UPSI)

- 1935 Maktab Perguruan Perempuan Melayu Melaka

b) Sekolah Vernakular Cina

-    diusahakan sendiri oleh masyarakat Cina dan tertumpu di kawasan bandar

-    peringkat awal sekolah Cina menggunakan pelbagai loghat bahasa Cina seperti Teochew, Hokkien, Kantonis dan Hakka

-    pendidikan sekolah rendah untuk orang Cina diberikan selama enam tahun

-    ada juga sekolah Cina menyediakan pendidikan sehingga ke peringkat menengah

-    menggunakan buku-buku dan sukatan pelajaran dari negara China

-    guru-guru juga dibawa dari China

-    tahun 1920 British mula memberi perhatian kepada sekolah Cina

-    1938 Sekolah Foon Yew, Johor Bharu, Johor ditubuhkan

-    Enakmen Pendaftaran Sekolah diperkenalkan oleh British untuk mengawal sekolah-sekolah Cina di Tanah Melayu

-    menurut enakmen ini;

(i) semua sekolah yang didirikan mesti didaftarkan

(ii) Pengarah Pelajaran diberi kuasa untuk menutup sekolah yang tidak menurut syarat pengurusan, sukatan pelajaran dan peraturan kesihatan yang ditetapkan british

c) Sekolah Vernakular Tamil

-    diusahakan oleh orang perseorangan dan pertubuhan masyarakat India

-    kebanyakannya didirikan di kawasan ladang getah

-    sukatan pelajaran, buku, guru-guru dibawa dari India

-    ada kalanya penyelia ladang (Kangani) akan mengajar di sekolah tersebut

-    memberikan pendidikan di peringkat rendah sahaja dan kebanyakannya hingga ke darjah empat

-    tahun 1912 British memperkenalkan Undan-Undang Buruh yang mewajibkan pengusaha ladang menyediakan sekolah dan guru untuk anak-anak pekerjanya

-    keadaan ini menyebabkan bilangan sekolah Tamil bertambah

-    terdapat juga sekolah Tamil didirikan di bandar seperti Sekolah thamboosamy Pillai dan Sekolah Vivekananda di Kuala Lumpur

-    masyarakat India yang kaya akan menghantar anak-anak mereka ke sekolah Inggeris yang lebih sempurna

d) Sekolah Vernakular Inggeris

-    mula didirikan di Negeri-Negeri Selat seperti Penang Free School (1816) dan Malacca Free School (1826)

-    sekolah Inggeris kemudiannya didirikan di Negeri-Negeri Melayu dan tertumpu di kawasan bandar

-    pada peringkat awalnya didirikan oleh mubaligh-mubaligh kristian

-    menyediakan pendidikan sehingga peringkat menengah dan terbuka kepada semua kaum

-    sukatan pelajaran mengikut sistem pendidikan di England

-    lulusan sekolah Inggeris berpeluang melanjutkan pelajaran dalam pelbagai bidang seperti perubatan, kejuruteraan, guaman dan pentadbiran

-    lulusan juga diberi keutamaan menjawat jawatan yang baik dalam perkhidmatan kerajaan

-    1894 sekolah menengah Inggeris iaitu Victoria Institution ditubuhkan oleh mubaligh Kristian di Kuala Lumpur

-    1905 Kolej Melayu Kuala Kangsar ditubuhkan

-    tujuan untuk memberi pendidikan Inggeris hingga ke peringkat menengah kepada anak-anak raja dan golongan bangsawan Melayu

-    anak-anak golongan bangsawan Melayu dilatih untuk berkhidmat dengan kerajaan Inggeris

-    kesannya – lahir kumpulan pemimpin Melayu yang berpendidikan Inggeris

-    British tidak mahu memberi pendidikan Inggeris yang tinggi kepada orang Melayu

-    1930-an bilangan anak-anak Melayu masih kurang berbanding kaum-kaum lain iaitu Melayu (15%), Cina (50%), dan India (27%)

—————————————————–